نان مهر در سفره مهربانی

 

ساختمانی قدیمی برای طرحی نو

ساعت 2بعدازظهر حوالی میدان ابوذر با هم قرار داریم. بعد از اینکه یک خیابان دراز را بالا و پایین می‌کنم سرانجام پلاک ساختمان را در میان شلوغی مغازه‌ها پیدا می‌کنم. یک ساختمان قدیمی 3طبقه؛ از پله‌های تنگ و باریک بالا می‌روم تا به اتاق مدیرعامل «جمعیت همیاران شهر» در طبقه دوم می‌رسم. 2 اتاق تودرتو به شیوه خانه‌های قدیمی که روی طاقچه آن هنرهای دست افراد تحت پوشش این جمعیت قرار داده شده است. اگر چه ساختمان قدیمی است اما این جمعیت نوپاست و بیشتر از یک‌سال از عمر آن نمی‌گذرد.

 

یوسف مقدمی ابتدا در مورد فعالیت‌های این جمعیت می‌گوید؛ از اینکه آسیب‌ها در این منطقه کوچک اما پرتراکم بیداد می‌کند و چقدر گروه‌های مردمی می‌توانند به این افراد آسیب‌پذیر کمک کنند. او می‌گوید: «در گذشته کمک به افراد نیازمند در محل‌های خاصی چون زورخانه‌ها و هیئت‌ها توسط خیرین انجام می‌شد اما حالا با تغییر جامعه و مردم، نهادهای مردمی دیگری هم هستند که سعی در یاری به افراد دارند تا کمک‌ها هدفمندتر باشند».

 

حالا او توانسته با چند خیر دیگر کلاس‌های رایگان آموزشی در این مجموعه برای نیازمندان برگزار کند. همچنین برای زنان بی‌سرپرست و بدسرپرست کلاس‌های کارآفرینی درنظر گرفته شده است. مقدم آرزو دارد تا با شروع سال تحصیلی بتواند کلاس پیش‌دبستانی برای کودکان بی‌بضاعت منطقه برگزار کند.

حالا که صحبت‌هایمان گرم شده از آن هدفی که من را به اینجا کشانده می‌پرسم. از او در مورد برنامه توزیع بن‌های نان به کسانی که امکان خرید یک قرص نان را هم ندارند سؤال می‌کنم. او می‌گوید: خیلی اتفاقی در فضای مجازی متوجه عکس یک نانوایی شدم که روی آن نوشته شده بود تقاضای نسیه نکنید و بعد هم قصه آن نوجوان را خواندم که در همین منطقه خودم و محل زندگی خودم اتفاق افتاده بود. واقعا همین جمله من را به فکر انداخت که حتما کسانی هستند که حتی نمی‌توانند یک قرص نان تهیه کنند. اگر اینطور نبود یک نانوایی این نوشته را به شیشه‌اش نمی‌چسباند. وقتی بیشتر دقت کردم و توجهم به نانوایی‌ها جلب شد متوجه شدم که اکثر آنها این نوشته را دارند و من تا به حال متوجه آن نشده بودم.

 

شاید پیش از این، دزدیدن یک قرص نان و زندانی شدن به خاطرش را در کتاب بینوایان خوانده بودم؛ اما حالا واقعا در همین محله من و کنار گوش من مردمی بودند که نان شب نداشتند. برای همین با چند نفر از بچه‌های مسجد پارسال طرح سفره امام حسن مجتبی(ع) را در این منطقه اجرا و با نانوایی‌ها صحبت کردیم تا هرکس این بن‌ها را داد به او نان رایگان بدهند و ما ماهانه پول آنها را پرداخت می‌کنیم.

‌سفره امام حسن(ع) پس از ‌ماه رمضان پارسال به شکل گسترده‌تری و در قالب سفره مهربانی ادامه پیدا کرد. در این طرح با 17نانوایی قرارداد بسته‌شده که در ازای دریافت بن کارت، به نیازمندان نان رایگان داده شود و نانوایان مجموع قیمت نان‌ها را به‌صورت ماهانه از گروه خیران دریافت کنند. این نانوایی‌ها الان تابلوی نسیه ممنوع را برداشته‌اند و به جای آن نوشته‌اند: «در این نانوایی نان رایگان توزیع می‌شود».

 

مقدمی می‌گوید: ما به این 17نانوایی تأکید کردیم که اگر کسی بن هم نداشت نان را بدهند و حتما آدرس بگیرند تا ما بتوانیم این بن‌ها را در اختیارشان بگذاریم.

از او می‌پرسم نمی‌ترسید کسی از این طرح سوءاستفاده کند و بی‌جهت درخواست نان رایگان کند؟ پاسخ می‌دهد: « اصلا برای ما مهم نیست وقتی کسی برای یک نان که نهایتا هزار تومان می‌شود غرورش را زمین می‌گذارد و این کار را می‌کند حتما از نظر خودش نیازمند است»  

 

او معتقد است که نیت کارشان مهم است و اگر یک یا 2 نفر هم تقاضای نان کنند و نیازمند نباشند باز هم از ارزش کار آنها کم نمی‌کند. مقدمی با اشاره به صحبت‌های اولش که هدفشان در این کار خیر، کم‌کردن آسیب‌ها است می‌گوید: یک فرد معتاد وقتی نان رایگان بگیرد دیگر نیاز ندارد برای تهیه آن دزدی کند و همین کاستن یک آسیب است و این ما را خوشحال می‌کند.

او در مورد این بن‌ها می‌گوید: برخی به ما پیشنهاد دادند مثلا تنور یک نانوایی را در یک روز بخریم همین کاری که برخی برای اموات خودشان می‌کنند اما در میان مشتری‌ها ممکن است افراد بی‌نیاز زیادتر باشند برای همین این بن‌ها تنها در اختیار نیازمندان قرار می‌گیرد.

با تلاش این گروه 17نانوایی منطقه به جمع توزیع‌کنندگان نان رایگان پیوسته‌اند. مالک یکی از این نانوایی‌ها می‌گوید: من هیچ وقت تابلوی نسیه دادن ممنوع را در مغازه نصب نکرده‌ام اما هیچ وقت هم پیش نیامده بود که بخواهم نان رایگان به کسی بدهم. او ادامه می‌دهد: طبق قرار قبلی باید به کسانی که بن ارائه می‌کردند نان رایگان می‌دادیم که حالا روی شیشه مغازه بن‌های جدید هم برای ‌ماه رمضان هست اما من به شاگردانم هم سپرده‌ام اگر کسی نان خواست و بن نداد شما بدهید کسی نباید دست خالی بازگردد. او معتقد است که شرکت در این کارها آرامش می‌دهد و به هم‌صنفی‌های خود در منطقه توصیه می‌کند که حداقل در شب‌های ‌ماه رمضان به این طرح کمک کنند.

حدود 6هزار بن در‌ ماه توزیع می‌شود که اگر میانگین هزینه هر نان‌500تومان باشد، هزینه نان این نانوایی‌ها در یک‌ماه حدود 3میلیون تومان می‌شود البته برخی نانوایی‌ها همراهی و کمک بیشتری هم می‌کنند. حالا خیرینی که هر ماه با جمعیت همیاران شهر، همیاری می‌کنند در پرداخت این پول به نانوایی‌ها کمک می‌کنند.

 

مقدمی می‌گوید: راه‌های کمک برای ادامه این طرح و حتی توسعه آن به سایر محله‌ها زیاد است. کسانی که تمایل به همکاری داشته باشند می‌توانند این کار را انجام دهند. حتی در روزهای ‌ماه رمضان برخی نانوایی‌ها خودشان در این طرح مشارکت کردند.

البته قرار نیست فعالیت‌های این گروه به نان‌آوری سفره نیازمندان محدود شود و تصمیم دارند در آینده نزدیک طرح یک وعده غذای گرم را هم اجرا کنند. مقدمی می‌گوید: تصمیم داریم بعد از‌ ماه رمضان با چند اغذیه‌فروشی به تفاهم برسیم تا با بن به نیازمندان یک وعده غذای گرم یا ساندویچ بدهند.

 

مقدمی می‌گوید: درمنطقه ما از دیرباز دو خط‌آهن می‌گذرد و به‌خاطر ارزان بودن خانه در منطقه، افراد کم‌درآمد و مهاجر زیادی در آن ساکن هستند که نیاز به کمک دارند و همین غذای ناچیز کمک بزرگی می‌تواند به آنها باشد.

 

او بن‌های نان را روی میز کارش چیده و چندتایی هم در جیب کتش گذاشته تا اگر در خیابان نیازمندی را دید به آنها بدهد.